Σε οριακό σημείο η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα!

Μπορεί η εικόνα των οικονομικών αποτελεσμάτων να ποικίλλει -από τις μεγάλες ζημίες και υποχρεώσεις της Μπ. Βωβός μέχρι τον διπλασιασμό κερδών της Eurobank Properties-, αλλά η βουτιά της αγοράς ακινήτων είναι εμφανής στα μεγέθη εννεαμήνου των εισηγμένων εταιριών real estate.

Η επαναδιαπραγμάτευση των μισθωμάτων, οι υποαξίες από αναπροσαρμογές στα πάγια, οι πιέσεις σε όσους έχουν υψηλό δανεισμό και οι ζημίες ήταν τα κυριότερα χαρακτηριστικά των οικονομικών αποτελεσμάτων.

Ο μεγαλύτερος «παίκτης» υπέστη και τα σημαντικότερα πλήγματα: Η ιδιαίτερα αρνητική συγκυρία δεν βοήθησε τη διοίκηση της Μπ. Βωβός στην αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων.

Με δάνεια ύψους 728 εκατ. (ελαφρά μειωμένα κατά 22 εκατ. έναντι του Σεπτεμβρίου 2010) και ζημίες 34 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο και με τα έσοδα από ενοίκια να υποχωρούν στα 24,5 εκατ. από 35,8 εκατ., η καθυστέρηση στο εμπορικό κέντρο του Βοτανικού μάλλον είναι λεπτομέρεια στον κυκεώνα των προβλημάτων.

Η διοίκηση της Μπ. Βωβός επιμένει να αναφέρεται στο συγκεκριμένο έργο (παγωμένο από τις αρχές Δεκεμβρίου 2008), την ώρα όπου έχει τιναχτεί στον αέρα ολόκληρη η ανάπλαση του Ελαιώνα.

Η επιμονή της συνδέεται με το γεγονός πως οι τράπεζες έχουν συνδέσει την πορεία των διαπραγματεύσεων για την αναδιάρθρωση δανείων και συμβάσεων leasing με κάποια θετική εξέλιξη στον Ελαιώνα. Στην ουσία, οι πραγματικές συνθήκες της οικονομίας δεν επιτρέπουν πανηγυρισμούς, ακόμα και αν το εμπορικό στον Ελαιώνα ξεκινήσει αύριο.

Ήδη από την ακύρωση σύμβασης παραχώρησης στο κτιριακό συγκρότημα Ι του Φαλήρου στο προηγούμενο τρίμηνο η Μπ. Βωβός κατέγραψε ζημία 39,8 εκατ. στην τρέχουσα χρήση.

Τα έσοδα από τα εμπορικά ακίνητα της Pasal (βλέπε εμπορικό κέντρο Athens Heart στην Πειραιώς, κυρίως) υποχώρησαν στο εννεάμηνο από τα 5,8 εκατ. στα 4,4 εκατ. ευρώ.

Οι ζημίες υποχώρησαν στα 8,4 εκατ. από 13,9 εκατ. στο περυσινό εννεάμηνο κυρίως εξαιτίας της καταγραφής χαμηλότερων υποαξιών στα ακίνητα του ομίλου. Και η Pasal συζητά με τις τράπεζες προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα ρευστότητας, ενώ έχει ήδη μεταθέσει (σε συμφωνία με τους πιστωτές) την προθεσμία καταβολής δόσεων.

Στα αποτελέσματα εννεαμήνου ενσωματώνονται δαπάνες για τόκους 5,5 εκατ., όταν τα συνολικά έσοδα του ομίλου ανέρχονται σε 5,4 εκατ. ευρώ.

Στη Reds, του ομίλου Ελλάκτωρ, η ποινική ρήτρα ύψους 4 εκατ. που πλήρωσε ο επενδυτικός οίκος Henderson για να σπάσει τη συμφωνία εξαγοράς του εμπορικού κέντρου Smart Park, δεν ήταν ικανή να οδηγήσει την εταιρία σε κερδοφορία. Έκλεισε το εξάμηνο με ζημίες (2,3 εκατ. από 2,8 εκατ. στο εννεάμηνο του 2010).

Η διοίκηση έχει επικεντρωθεί στη λειτουργία του Smart Park, το οποίο άνοιξε τις πύλες του στις 20 Οκτωβρίου με μισθώματα τα οποία αποτυπώνουν τη νέα πραγματικότητα στην αγορά real estate.

Στα περυσινά επίπεδα (61 εκατ. ευρώ) κινήθηκαν στο εννεάμηνο τα έσοδα της Lamda Development με τις ζημίες να περιορίζονται στα 2,9 εκατ. ευρώ από 15,6 εκατ. Οι ελαφρά μειωμένες (κατά 1 εκατ.) πωλήσεις του τρίτου τριμήνου συνδέονται με την επιβάρυνση του κλίματος στην αγορά.

Ο ανταγωνισμός από τη Μαρίνα του Αγ. Κοσμά (η Παρνασσός του Παν. Πανούση χτύπησε τις τιμές) φαίνεται στα μειωμένα έσοδα της Lamda Development από τις μαρίνες (Φλοίσβος).

Στις ΑΕΕΑΠ, τα έσοδα της Eurobank Properties εμφανίζονται ελαφρώς μειωμένα (κυρίως λόγω της υποχώρησης των μισθωμάτων σε εμπορικά ακίνητα) στα 33,3 εκατ. από 34,3 εκατ. στο περυσινό εννεάμηνο.

Τα κέρδη διαμορφώθηκαν από τα 8,1 εκατ. στα 16,5 εκατ. στο εννεάμηνο με τη βοήθεια των μικρότερων υποαξιών από τα ακίνητα της εταιρίας (11,8 από 18,8 στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα) και τα έσοδα από τόκους (5,8 εκατ. από 4,9 εκατ.). Κατά σχεδόν 1 εκατ. υποχώρησαν και τα έσοδα της Trastor στα 4,8 από 5,8 εκατ. στο εννεάμηνο του 2010, με τα κέρδη στο 1,5 εκατ.

Τα αποτελέσματα επιβαρύνθηκαν από υποαξίες 1,8 εκατ. έναντι 5 εκατομμυρίων στο αντίστοιχο διάστημα του 2010. Αυξημένα στα 3,9 εκατ. από 3,6 εκατ. ευρώ ήταν τα έσοδα της MIG Real Estate από μισθώματα, με τις υποαξίες από αναπροσαρμογή των ακινήτων να κινούνται κοντά στα 3,3 εκατ. από 2,7 εκατ. στο περυσινό εννεάμηνο.

euro2day.gr

Read more »

Κατασκευές: από το κακό στο χειρότερο ο κλάδος, νέα μεγάλη μείωση το 2011

Δραματικά μειώθηκε η συμβολή του κατασκευαστικού κλάδου στη δημιουργία του ΑΕΠ από το τρίτο τρίμηνο του 2007 έως και το τρίτο τρίμηνο του 2011. Συγκεκριμένα, το ποσοστό συμμετοχής του κλάδου στη δημιουργία του ΑΕΠ έχει φτάσει στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας τριακονταετίας και διαμορφώνεται σε επίπεδο 3,6%. Μάλιστα η συμμετοχή του κλάδου στην δημιουργία του ΑΕΠ των 27 χωρών της ΕΕ το 2010 ανερχόταν κατά μέσο όρο σε 6,0%, ενώ στην Ελλάδα σε 4,1%. Τα παραπάνω στοιχεία μας δείχνουν οτι ο κλάδος των κατασκευών και η ελληνική οικονομία έχουν μια πλήρως αμφίδρομη, αλλά και ανελαστική σχέση.

Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από το Μάιο 2010 έως τον Απρίλιο 2011, το μέγεθος της συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής- Δημόσιας) παρουσίασε μείωση σε ποσοστό 22,2% στις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες. Στο ακόλουθο γράφημα παρουσιάζεται η διαφορά της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, κατά περιφέρεια, για το μήνα Απρίλιο των ετών 2010 και 2011, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας.

Η μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας αναπόφευκτα οδήγησε στην αύξηση της ανεργίας στον κλάδο. Το πρώτο τρίμηνο του 2011 η απασχόληση στον κατασκευαστικό κλάδο μειώθηκε κατά 21,5% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2010.

Αρκετές από τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες έχουν ενταχθεί στο άρθρο 99, ανάμεσα στις οποίες είναι η Έδραση και η Αττικάτ. Σε πιο δυσχερή θέση βρέθηκαν εταιρείες όπως η Θεμελειοδομή και η Betanet που έκλεισαν. Οι περισσότερες κατασκευαστικές εταιρείες έχουν προχωρήσει σε σημαντική μείωση προσωπικού, ενώ οι απολαβές των υπαλλήλων που έχουν απομείνει έχουν συρρικνωθεί. Παράλληλα οι συνεχείς περικοπές του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και η αδυναμία του Δημοσίου να εξοφλήσει τις οφειλές του, έχουν οδηγήσει σε αδράνεια τα δημόσια έργα.

Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί και η αύξηση του δείκτη τιμών υλικών κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής ο Γενικός δείκτης Τιμών υλικών σημείωσε αύξηση 2,5% τον Ιούλιο 2011 έναντι του αντίστοιχου δείκτη τον Ιούλιο του 2010.

Όπως όλα δείχνουν η κρίση στον κλάδο των κατασκευών «στοιχίζει» πολύ ακριβά στην ελληνική οικονομία. Η οικονομία επιβραδύνεται σημαντικά καθώς το κράτος επιβαρύνεται με δυσβάσταχτα έξοδα για τις πληρωμές των επιδομάτων ανεργίας, ενώ ταυτόχρονα χάνει έσοδα από τη φορολογία αλλά και τις εισφορές στα σχετικά ασφαλιστικά ταμεία. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι απώλειες στο ύψος των φορολογικών εσόδων υπερβαίνουν το 60%. Η κρίση στον κλάδο των κατασκευών επηρεάζει και μια σειρά άλλων επιχειρήσεων όπως των καταστημάτων οικιακού εξοπλισμού, επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κλπ. Επιπλέον έχει κλείσει σημαντικός αριθμός μεσιτικών γραφείων. Το τελευταίο, ωστόσο δεν είναι απαραίτητα κακό δεδομένου ότι η κρίση βοηθά στο να ξεκαθαρίσει το τοπίο στον συγκεκριμένο κλάδο και να παραμείνουν ενεργοί μόνο οι επαγγελματίες του χώρου και όχι οι «αλεξιπτωτιστές».

Ουδέν κακό, εντούτοις, αμιγές καλού. Η περαιτέρω μείωση των τιμών των ακινήτων θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, καθώς οι συνθήκες στην αγορά δεν προβλέπεται να βελτιωθούν, το αντίθετο μάλιστα! Συνεπώς έχουν δημιουργηθεί μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες στην αγορά ακινήτων. Το 2ο τρίμηνο του 2011 οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν σε ποσοστό 4,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010 σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας. Σίγουρα υπάρχουν «ασφαλείς» επενδύσεις σε ακίνητα αυτή την περίοδο και ακόμη πιο σίγουρο είναι οτι οι παρούσες συγκυρίες ευνοούν κατά πολύ τους επενδυτές. Το μόνο που μένει είναι να αναστραφεί το κλίμα της αρνητικής ψυχολογίας και της αβεβαιότητας που έχει δημιουργηθεί την τελευταία διετία ώστε να ανακάμψει ο κλάδος.

capital.gr

Read more »