Κίνδυνος για αποκλεισμό της Ελλάδας από το επόμενο ΕΣΠΑ!

Με αποκλεισμό από κοινοτικά κονδύλια ύψους 13 δισ. ευρώ κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο, απειλείται η χώρα μας στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2014 - 2020, που έχουν ήδη ξεκινήσει. Πρόκειται για τη μετεξέλιξη του ΕΣΠΑ, που θα κρίνει την κατανομή πόρων 376 δισ. ευρώ, μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. μέσω των Διαρθρωτικών Ταμείων, προοιωνιζόμενη ένα κρίσιμο τρίμηνο διαπραγματεύσεων με τις ευρωπαϊκές αρχές. 

Η αιτία ενός πιθανού αποκλεισμού είναι το γεγονός ότι η χώρα μας εμφανίζεται να έχει συγκλίνει σε όρους κατά κεφαλήν Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος, που σύμφωνα με το κριτήριο που χρησιμοποιεί η Κομισιόν, είναι το 90% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η Ελλάδα, όπως και όλα τα κράτη μέλη αξιολογείται με βάση τις επιδόσεις της τριετίας 2008 - 2010 και σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί, βρίσκεται στο 89,6%. Τα επίσημα στοιχεία αναμένονται τον Σεπτέμβριο και θα κρίνουν το κατά πόσο η χώρα μας θα μείνει εκτός κοινοτικής χρηματοδότησης για τα επόμενα χρόνια έως το 2020.

Οι κοινοτικοί πόροι της επόμενης προγραμματικής περιόδου είναι ουσιαστικά τα μόνα κονδύλια που αναμένεται να εισρεύσουν στη χώρα για τη στήριξη της ανάπτυξης, που αποτελεί το ζητούμενο εν μέσω της αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής, που θα πρέπει να ακολουθηθεί τα επόμενα χρόνια. Οι πόροι του Ταμείου Συνοχής που προορίζονται για την Ελλάδα την προσεχή επταετία υπολογίζονται στα 11,5 δισ. ευρώ έναντι 20,4 δισ. ευρώ το 2007 - 2013, αλλά το ενδεχόμενο να επαληθευθούν αρνητικές εξελίξεις σε σχέση με το ύψος του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος, αποτελεί έναν ορατό κίνδυνο, που θα θέσει τη χώρα μας εκτός κοινοτικής χρηματοδότησης.

Εξίσου σοβαρός είναι ο κίνδυνος να εξαιρεθεί η Αττική από τις επιλέξιμες προς χρηματοδότηση περιφέρειες του Στόχου 2, καθώς το κριτήριο που χρησιμοποιεί η Ε.Ε. για τον υπολογισμό του ΑΕΠ και την κατηγοριοποίηση των περιφερειών ανά στόχο, στηρίζεται στα έτη 2007, 2008 και 2009. Η τριετία δεν λαμβάνει υπόψη της τη δραματική μείωση του ΑΕΠ, που σημειώθηκε τα κρίσιμα χρόνια κορύφωσης της κρίσης, δηλαδή το 2010 και το 2011, όπου η συρρίκνωση ήταν η μεγαλύτερη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αγγίζοντας το 7% το 2011. Η προοπτική αυτή ενδέχεται να μειώσει τη χρηματοδότηση για την Αττική κατά 1,5 δισ. ευρώ, στερώντας κρίσιμους πόρους για τη στήριξη της οικονομίας, σε μία περίοδο που τα προβλήματα στη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας διογκώνονται. Το θέμα έχει τεθεί στην επιστολή που απέστειλε ο πρωθυπουργός κ. Λ. Παπαδήμος προς τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο και αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα κρίσιμα θέματα των διαπραγματεύσεων κατά τους προσεχείς μήνες.

Η δυσκολία των διαπραγματεύσεων συνδέεται με το γεγονός ότι η Ελλάδα, εμφανίζεται ως η μόνη χώρα που αντιμετωπίζει παρόμοιο πρόβλημα, με συνέπεια η αναζήτηση υποστηρικτών να αποτελεί κρίσιμο θέμα της πολιτικής ηγεσίας που θα αναδειχθεί από τις εκλογές της Κυριακής. Παρόμοιο είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Δυτική Μακεδονία, που ανήκει στις περιφέρειες σε μετάβαση, στις οποίες το κριτήριο είναι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να είναι μεταξύ του 75% και 90% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Να σημειωθεί ότι η πολιτική συνοχής αναμένεται να συμφωνηθεί εντός του 2012, στο πλαίσιο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, που θέτει αυστηρές ποινές για όσες χώρες δεν ικανοποιούν τους δημοσιονομικούς στόχους.