Και κεφάλαια κίνησης πλέον μέσω του Επενδυτικού Νόμου!

Πρόσβαση σε κεφάλαια κίνησης μέσω του επενδυτικού νόμου αποκτούν όλες οι επιχειρήσεις που έχουν δικαίωμα ένταξης στον νόμο, σε μια προσπάθεια να βελτιωθεί η ρευστότητα στην αγορά, που αποτελεί το βασικότερο πρόβλημα των επιχειρήσεων.

Τη δυνατότητα αυτή θα προβλέπει τροπολογία του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή. Πρόκειται ουσιαστικά για αλλαγή του επενδυτικού νόμου από εργαλείο σταθερά προσανατολισμένο σε επενδύσεις σε εργαλείο ενίσχυσης της ρευστότητας, προκειμένου να αποκατασταθεί στοιχειωδώς η πηγή άντλησης πόρων για κεφάλαια κίνησης.

Το έλλειμμα ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις υπολογίζεται στα 7-8 δισ. ευρώ περίπου, καθώς οι τράπεζες αδυνατούν να διοχετεύσουν χρήμα στην αγορά, εξαιτίας των ζημιών που συσσωρεύουν από τις επισφάλειες και τις επιπτώσεις του PSI. Με τις καταθέσεις να μειώνονται συστηματικά κάθε μήνα κατά 4 δισ. ευρώ περίπου και το τραπεζικό σύστημα να εξαρτά την ύπαρξή του από τη διοχέτευση ρευστότητας από την Τράπεζα της Ελλάδος και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η επιβίωση ακόμη και των υγιών επιχειρήσεων επαφίεται σε πόρους που διοχετεύονται μέσω του επενδυτικού νόμου και του ΕΣΠΑ.

Τα δύο εργαλεία παραμένουν ωστόσο ανενεργά, στον βαθμό που η ύφεση της οικονομίας καταδικάζει σε επενδυτική άπνοια, ενώ η αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ, προσκρούει σε μια σειρά προβλήματα, που δεν έχουν επιτρέψει τη διοχέτευση των πόρων που έχουν δεσμευθεί στην αγορά.

Η τροπολογία που θα επιτρέψει την επιδότηση επιχειρήσεων στο πλαίσιο του επενδυτικού νόμου και για κεφάλαια κίνησης, απαιτούσε προηγουμένως τη σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αυτός ήταν και ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν είχε συμπεριληφθεί στο πρόσφατο νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος που ψηφίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Η ρύθμιση θα κατατεθεί σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών με στόχο να ψηφιστεί έως τη Δευτέρα.

Η βασική αλλαγή στη φιλοσοφία του επενδυτικού νόμου έρχεται να συμπληρώσει τις διατάξεις που ψηφίστηκαν πρόσφατα για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, μέσω των οποίων το υπουργείο Ανάπτυξης, επιχειρεί να καταστήσει το νόμο πιο ευέλικτο, ώστε να μπορούν να υπαχθούν περισσότερες και μικρότερες επενδύσεις. Οι ρυθμίσεις προβλέπουν μεταξύ άλλων την παράταση ενός έτους για την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων ανεξαρτήτως του αναπτυξιακού νόμου που έχουν υπαχθεί.

Η δυνατότητα χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μέσω του επενδυτικού νόμου και για κεφάλαια κίνησης, αναμένεται να ενισχύσει τη ρευστότητα στην αγορά, ξεμπλοκάροντας μεταξύ άλλων και την εκταμίευση πόρων από τα Ταμεία που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο του ΕΤΕΑΝ. Υπενθυμίζεται ότι το ΕΤΕΑΝ εισέφερε μέσω του ΕΣΠΑ κεφάλαια ύψους 300 εκατ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να διπλασιαστούν μέσω μόχλευσης από το τραπεζικό σύστημα. Οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες, Εθνική, Alpha, Eurobank και Πειραιώς, έχουν δεσμευθεί για τη συμμετοχή τους με 600 εκατ. ευρώ, αλλά παρά το γεγονός ότι τα Ταμεία έχουν ενεργοποιηθεί, κανένα επενδυτικό σχέδιο δεν έχει υποβληθεί.

Η ΕΤΕπ

Στην επενδυτική άπνοια που διαπιστώνεται θα πρέπει να προστεθεί και το πρόβλημα που έχει προκύψει με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η οποία ενώ έχει υπογράψει συμβάσεις με τρεις τράπεζες για την εκταμίευση 440 εκατ. ευρώ περίπου, τα χρήματα μέχρι στιγμής δεν έχουν εκταμιευθεί. Πρόκειται για τις τράπεζες Εθνική, Alpha και Παγκρήτια Συνεταιριστική, οι σχετικές συμβάσεις με τις οποίες έχουν υπογραφεί εδώ και αρκετούς μήνες, χωρίς μέχρι στιγμής τα κεφάλαια να έχουν ενεργοποιηθεί. Ο λόγος συνδέται με την υποβάθμιση της χώρας, που συμπαρασύρει τη βαθμολογία των τραπεζών, καθιστώντας απαγορευτική την εκταμίευση των πόρων της ΕΤΕπ, που αποτελεί βασικό εργαλείο χορήγησης ρευστότητας στην αγορά μέσω των τραπεζών. Σύμφωνα με πληροφορίες το πρόβλημα αναμένεται να ξεπεραστεί με τη δεύτερη αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από ένα διεθνή οίκο, πιστοποιώντας μετά την Fitch, την έξοδο της χώρας από την κατηγορία selective default. Από την ίδια εξέλιξη εξαρτάται και η απεμπλοκή του 1 δισ. ευρώ που έχει δεσμευθεί ότι θα εισφέρει η ΕΤΕπ για τη δημιουργία του νέου Ταμείου που θα αναλάβει επίσης μέσω των τραπεζών τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η σχετική σύμβαση υπεγράφη πρόσφατα μεταξύ της ΕΤΕπ και της ελληνικής κυβέρνησης και προβλέπει τη χρηματοδότηση του Ταμείου με πόρους 500 εκατ. ευρώ μέσω ΕΣΠΑ, τα οποία θα ενισχυθούν μέσω μόχλευσης. Συγκεκριμένα η ΕΤΕπ αναλαμβάνει μέχρι τον Ιανουάριο του 2013 να χορηγήσει δάνεια ύψους 600 εκατ. ευρώ και μέχρι το τέλος του 2013 δάνεια ύψους 400 εκατ. ευρώ, με στόχο έως το τέλος του 2015 να έχουν δοθεί στην αγορά 1,4 δισ. ευρώ.

Αδιέξοδο στο ΕΤΕΑΝ

Στα προβλήματα που διαπιστώνονται καθημερινά, προστέθηκε πρόσφατα και το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει το ΕΤΕΑΝ. Το πρώην ΤΕΜΠΜΕ κινδυνεύει να βρεθεί χωρίς κεφάλαια, στον βαθμό που η υποχώρηση της αξίας των ελληνικών ομολόγων, που έχει στην κατοχή του, έχει οδηγήσει σε απομείωση του μετοχικού του κεφαλαίου, με συνέπεια την αδυναμία του φορέα να καλύψει την περαιτέρω άνοδο των επισφαλειών, αλλά και να χορηγήσει νέες εγγυήσεις προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το μετοχικό κεφάλαιο του ΕΤΕΑΝ ύψους 1,5 δισ. ευρώ είχε καλυφθεί με ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου και χρησιμοποιείται για την πληρωμή των εγγυήσεων από τα δάνεια που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες, όταν αυτά δεν αποπληρώνονται από τις επιχειρήσεις. Οπως προκύπτει από τον απολογισμό του 2011 «η τρέχουσα αξία των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου παρουσιάζει απόκλιση 41,5% από την ονομαστική τους αξία και ισοδυναμούσε στο τέλος του 2011 με 607 εκατ. ευρώ». Η εξέλιξη αυτή σημαίνει ότι «οι τελικές πληρωμές καταπτώσεων στο μέλλον δεν θα πρέπει να ξεπεράσουν τα 607 εκατ. ευρώ, προκειμένου να μείνουν ανέπαφα τα διαθέσιμα της εταιρείας σε μετρητά, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε 290,7 εκατ. ευρώ και τα οποία αποτελούν την ασφαλιστική δικλίδα για τη βιωσιμότητα της εταιρείας». Το σύνολο των εγγυήσεων που έχει αναλάβει ο φορέας για όλη την περίοδο λειτουργίας του, ανέρχεται σε 5,7 δισ. ευρώ και σύμφωνα με τα στοιχεία του 2011 οι καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των δανείων διαμορφώνονται σε 458,6 εκατ. ευρώ και αντιπροσωπεύουν το 10,5% των αρχικών εγγυήσεων, ενώ οι συνολικές προβλέψεις για επισφαλείς εγγυήσεις, έχουν υπολογιστεί στα 521,7 εκατ. ευρώ. Το θέμα εξετάζεται ήδη από την κυβέρνηση σε συνεργασία με την τρόικα και την Ομάδα Δράσης, προκειμένου να βρεθεί λύση ανακεφαλαιοποίησης του Ταμείου και οι αποφάσεις αναμένονται έως τις 24 Απριλίου, ημερομηνία κατά την οποία έχει προσδιοριστεί η γενική συνέλευση του ΕΤΕΑΝ.